In 2018 gaan we onverminderd door met het tegengaan van discriminatie en eenzaamheid. Wij geven verdere invulling aan de Anti-discriminatie agenda. We gaan door met het bevorderen van de taalvaardigheid en de digitale vaardigheid van Utrechters. We vergroten de toegankelijkheid van voorzieningen en dienstverlening voor inwoners die moeite hebben met de taal of de PC. Wij financieren taal- en computercursussen en subsidiëren partijen die vrijwillige taal- en computerdocenten werven, trainen en begeleiden.

Eenzaamheid pakken we aan in wijkcoalities. We willen bereiken dat bewoners zich verbonden voelen met hun buurt en hun buren. Hierbij gebruiken we de opbrengst van trajecten die we samen met inwoners hebben gedaan. Zo zijn inwoners in de Binnenstad met steun van een groep jonge starters voor hun wijk aan het onderzoeken wat nodig is om de onderlinge verbondenheid te versterken. En wordt in Vleuten de methodiek van community-activatie ingezet. Ouderen waarvan de wijkverpleegkundige weet dat zij zich eenzaam voelen, worden gestimuleerd met elkaar te onderzoeken wat zij nodig hebben en kijken hoe zij dit kunnen organiseren.  

Onze Utrechtse Regenboogagenda gaan we voortzetten. Met de LHBT-commissie (Lesbisch, Homoseksueel, Biseksueel, Transgender) maken we een nieuw actieplan voor de periode na 2018. In G4-verband werken we aan een e-lering programma Transgenders voor de publieksdienstverlening en de hulpverlening. We gaan door met de ondersteuning van een ‘veilige haven’ voor bi-culturele LHBT-ers en de gesprekken met de achterban over seksuele diversiteit.

We faciliteren en ondersteunen bewonersinitiatieven en initiatieven van maatschappelijke organisaties, die een bijdrage leveren aan het levendiger en leefbaarder maken van de stad. In 2018 begeleiden wij bestaande initiatieven met als doel ze, als dat kan, minder afhankelijk van subsidie te maken. En we vragen ze welke ondersteuning ze nodig hebben. We stimuleren en ondersteunen nieuwe vormen van financiering, inzet van mensen, kennis over ondernemerschap, netwerkopbouw en de verbinding tussen buurtbewoners en andere initiatiefnemers.

In de buurtcentra versterken we het ‘driehoeksoverleg’ tussen gebruikers, sociaal makelaar en technisch beheerder. Gebruikers vervullen een steeds grotere rol in het aantrekkelijker en functioneler maken van deze centra. Ook werken we aan de verzelfstandiging van speeltuinen onder voorwaarde dat initiatiefnemers aangeven daar klaar voor te zijn. Bewoners en gebruikers krijgen daardoor meer verantwoordelijkheid en zeggenschap. We werken aan het nieuwe beleidskader “Speelruimte maken we samen". Wij streven naar een stapsgewijze verzelfstandiging van speeltuinen.

In 2018 plukken we de vruchten van de wijkplannen voor sociale prestatie en dagondersteuning die de aanbieders hebben gemaakt. Het gezamenlijk werken aan deze wijkplannen heeft de samenwerking tussen aanbieders verbeterd. Daardoor sluit het aanbod steeds beter aan bij de vraag in de wijk. In 2018 is voor sociale prestatie en dagondersteuning meer budget beschikbaar, zodat we het aanbod kunnen uitbreiden op basis van de vraag.

Speerpunten voor het sociaal makelaarschap zijn het versterken van de sociale samenhang in buurten en wijken, het bevorderen dat ook kwetsbare bewoners mee kunnen doen aan ‘het gewone leven’, en de versterking van de samenwerking tussen de formele (professionele) en informele (vrijwillige) zorg. De voor de subsidieperiode 2019 – 2024 opgestelde ‘Nota van uitgangspunten sociaal makelaarschap’ geeft richting aan de doorontwikkeling van het sociaal makelaarschap. De nota is de basis voor het maken van nieuwe afspraken met de aanbieders, dat in 2018 zijn beslag krijgt. Bij de selectie hebben we oog voor continuïteit, bouwen we voort op wat is opgebouwd en werken we toe naar een eenduidige visie en werkwijze in de hele stad.

Ook voor de informatievoorziening, advies en onafhankelijke klantondersteuning (begeleiding en advies aan mensen die hulp aanvragen of ontvangen van een buurtteam of het WMO-loket) doorlopen we in 2018 een proces om te komen tot nieuwe afspraken voor de periode 2019-2024.

We werken aan versterking en vernieuwing van de inzet van vrijwilligers en ondersteuning van mantelzorgers. Met betrokken organisaties gaan wij in gesprek over de gewenste ontwikkelingen. De uitkomsten hiervan verwerken we in een nieuwe subsidieregeling.

Voor de groei van de stad is extra geld beschikbaar zoals geregeld in de Maatschappelijke Investeringsagenda. In 2018 gebruiken we deze middelen om, bij een groeiende stad, het voorzieningenniveau op hetzelfde peil te houden. We zetten deze middelen in voor basisvoorzieningen, met name voor sociaal makelaars en voor activering (‘sociale prestatie’ en ‘dagondersteuning’).

In 2018 zetten we een aantal volgende stappen in de ontwikkeling van de basiszorg die wordt geleverd door het stadsbrede netwerk van de buurtteams. In 2018 ligt het accent op verbetering van de informatievoorziening voor bewoners met ondersteuningsvragen; op het vroegtijdig oppakken van signalen die wijzen op problemen; en op het nog beter laten aansluiten van de ondersteuning op de vraag van de cliënt. De opbrengsten van een aantal pilots borgen wij in het werkproces van de buurtteams. Het gaat onder andere om de pilots Vroegsignalering, Ondiep ontregelt en de Casemanager dementie. We evalueren het charter dat is opgesteld om de privacy in het werkproces van het buurtteam te waarborgen.

We beperken de belasting van mantelzorg. We onderzoeken of een ‘strippenkaart’ voor extra dagdelen dagbegeleiding hieraan een bijdrage kan leveren.

In 2018 maken we op basis van een Nota van Uitgangspunten nieuwe afspraken met de organisaties die de buurtteamzorg gaan leveren in de periode 2019-2024. Daarnaast starten wij een aanbesteding voor een nieuw klantvolgsysteem, waarin wij eisen over privacy en de toegang voor de klant opnemen.

In 2018 gaan we verder met het doorvoeren van de verbetering we de dienstverlening rond individuele maatwerkvoorzieningen, zoals hulp bij huishouden, hulpmiddelen en vervoer. We geven de hulp bij het huishouden een signaalfunctie richting de driehoek van huisarts, buurtteam en wijkverpleging. De resultaten van het verbeterplan voor de hulp bij het huishouden, zoals de maatwerkgesprekken en huisbezoeken, worden daarbij gecontinueerd in de werkwijze en de afspraken met de aanbieders.

We voeren een verkenning uit naar de mogelijkheden van laagdrempelig, kleinschalig vervoer in de wijk en andere vervoersmogelijkheden (zoals regiotaxi en openbaar vervoer). De tevredenheid onder gebruikers van individuele maatwerkvoorzieningen meten wij door middel van klanttevredenheidsonderzoeken.

We houden zicht op de aanvullende zorg door werkbezoeken aan zorgorganisaties en monitoring van cliëntervaring. Waar nodig sturen we bij om onze doelstellingen te bereiken.

In 2018 starten we met de voorbereiding voor een nieuw inkoopkader voor aanvullende zorg vanaf het jaar 2020.  

Voor inwoners met een laag- tot middeninkomen en hoge zorgkosten als gevolg van een chronische ziekte of beperking, onderzoeken wij de wijze waarop de Regeling Tegemoetkoming Zorgkosten, die tot nu toe van jaar tot jaar werd verlengd, vanaf 2018 structureel gemaakt kan worden.

Utrecht is nu nog centrumgemeente voor de maatschappelijke opvang en beschermd wonen. Wij voeren de opvang van daklozen en de huisvesting en begeleiding van mensen met ernstige psychosociale problemen uit voor 16 gemeenten (Utrecht zelf inbegrepen). Dit gaat veranderen. In de toekomst wordt dit een taak voor elke gemeente afzonderlijk. Het budget wordt dan verdeeld over alle gemeenten.

Met het oog op deze verandering werken we met de gemeenten en betrokken zorg- en cliëntorganisaties in onze regio nauw samen aan innovatie van de opvang. De vernieuwing omvat twee grote veranderingen. De eerste is meer focus op zelfstandigheid van de cliënt waarbij het mogelijk wordt gemaakt om vanuit het wonen in een instelling naar uiteindelijk zelfstandig wonen met ambulante begeleiding. De tweede is extra inzet op herstel én preventie door toedoen van professionals die lokaal of op wijkniveau opereren.
Het tempo van de verandering is afhankelijk van verschillende factoren. Te weten de tijd die nodig is voor het opbouwen van lokale capaciteit; de snelheid waarmee bestaande regionale voorzieningen kunnen worden afgebouwd; en het tempo waarin cliënten van wonen in een instelling kunnen overstappen naar zelfstandig wonen.

In 2018 starten we in Utrecht en de regiogemeenten met het meerjarig veranderingstraject bij het beschermd wonen en maatschappelijke opvangen, zoals het realiseren van kleinschalige opvang en 24-uurs-verblijfsvoorzieningen voor individuen of gezinnen die vanwege bepaalde problematiek nog niet zelfstandig kunnen wonen. We versterken de samenhang in de zorgketen en werken aan een kwalitatief beter aanbod. De huidige dagopvang wordt omgevormd tot een gecombineerde voorziening; de bestaande nachtopvang zetten wij geleidelijk om naar een 24-uursopvang. Daarnaast stellen we activering en werk centraal in de hulpverlening, en zorgen we ervoor dat hulp en zorg door betrokken organisaties als één geheel worden aangeboden.

In proeftuinen doen we ervaring op met een integrale wijkaanpak voor mensen met een ernstige psychische kwetsbaarheid. Dit levert input op voor de beoogde ontwikkeling - in Utrecht en de regiogemeenten - van integrale, wijkgerichte specialistische geestelijke gezondheidszorg. Speerpunten in deze vernieuwing zijn de inzet van ervaringsdeskundigen, versterking van de eigen regie van de cliënt en het intensiever inschakelen van diens sociale netwerk.

In 2018 wordt de ‘aanpak van personen met verward gedrag’, doorontwikkeld. Cliëntregie staat hierin centraal. Cliënten maken een eigen ‘crisiskaart’. Professionals en burgers bieden we de mogelijkheid te leren hoe ze kunnen omgaan met verwarde personen. Hiervoor zijn de training “Mental Health First Aid” en het aanbod van “Samen Sterk zonder Stigma” beschikbaar. De samenwerking tussen zorg en veiligheid bij de begeleiding van verwarde personen versterken wij door een persoonsgerichte aanpak in de wijk. Bij verschillen van opvatting kunnen professionals ‘opschalen’ naar het Veiligheidshuis.

Veilig Thuis, het advies en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling, krijgt in 2018 een grotere rol in de persoonsgerichte aanpak door de aanscherping van de ‘meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling’ en het inrichten van een radarfunctie. Hierdoor worden vermoedens en signalen van geweld eerder gemeld, kunnen we casussen beter volgen en slachtoffers beter ondersteunen.
Utrecht blijft bed, bad, brood en begeleiding aan (uitgeprocedeerde) asielzoekers bieden om illegaliteit te voorkomen en een toekomstperspectief in Nederland of land van herkomst te realiseren als terugkeer aan de orde is. We geven uitvoering aan de nieuwe werkwijze om de instroom te reguleren en uitstroom te realiseren. Daarmee voldoen we aan onze zorgplicht en wordt openbare orde problematiek voorkomen.

Plan Einstein in de opvang in Overvecht is in uitvoering en daar wonen asielzoekers samen met jongeren uit Overvecht. Asielzoekers worden vanaf dag 1 geactiveerd. Ze krijgen een assessment en volgen samen met buurtbewoners cursussen Engels en ondernemerschap. Hiermee geven we vorm aan een innovatieve inclusieve aanpak waarin buurtbewoners en asielzoekers samen leven, samen leren en samen werken.